Prusya Reform Hareketi

Prusya Reform Hareketi, 19. yüzyılın başlarında Prusya'da bir dizi anayasal, idari, sosyal ve ekonomik reformdu. Ana başlatıcıları Baron vom Stein ve Karl August von Hardenberg olmasından dolayı bazen Stein-Hardenberg Reformları olarak bilinir. Heinrich von Treitschke gibi Alman tarihçiler, reformları Birinci Dünya Savaşı'ndan önce Almanya'nın birleşmesi ve Alman İmparatorluğu'nun kuruluşuna yönelik ilk adımlar olarak gördüler.

Reformlar, Prusyalıların 1806'da Jena-Auerstedt Muharebesinde I. Napolyon tarafından yenilgiye uğratılmasına ve yenilginin ardından Prusya'nın topraklarının yaklaşık yarısını kaybettiği ve Prusya'ya büyük haraç ödemeleri yapmak zorunda kaldığı İkinci Tilsit Antlaşması'na bir tepkiydi. Prusya'ya yüklenen borçların ödemesi yapılabilmesi için Prusya yönetiminin rasyonelleştirmesi gerekiyordu.^[1]

Bu nedenle yeniden büyük bir güç olmak için 1807'den itibaren Aydınlanma fikirlerine dayalı ve diğer Avrupa ülkelerindeki reformlara paralel reformlar başlatıldı. Reformlar; Prusya hükûmetinin ve idaresinin yeniden örgütlenmesine ve serfliğin kaldırılması ve köylülerin toprak sahibi olmasına izin verilmesi de dahil olmak üzere tarımsal ticaret düzenlemelerinde değişikliklere yol açtı. Sanayide reformlar, loncaların tekelini ortadan kaldırarak rekabeti teşvik etmeyi amaçlıyordu. Yönetim ademi merkeziyetçi haline getirilmiş ve böylece Prusya soylularının gücü azalmıştı. Reformlar; Gerhard von Scharnhorst, August Neidhardt von Gneisenau ve Hermann von Boyen liderliğindeki paralel askeri reformları ve Wilhelm von Humboldt liderliğindeki eğitim reformları da içeriyordu.^[2] Gneisenau, Prusya'nın temellerini "silahların, bilginin ve anayasanın üç yönlü önceliğine" oturtması gerektiğini belirttiğinde, tüm bu reformların tek bir programın parçası olduğunu açıkça ortaya koydu.

Reformların ne zaman sona erdiğini tespit etmek daha zordur; özellikle anayasa ve iç politika alanlarında, Restorasyon eğilimlerinin anayasal eğilimlere üstün gelmesiyle 1819 yılı bir dönüm noktası olmuştur. Reformlar şüphesiz Prusya'yı modernleştirmiş olsa da, başarıları, reformcuların orijinal isteklerine aykırı sonuçlarla karışıktı. Tarım reformları bazı köylüleri özgürleştirdi, ancak toprak sahipliğinin serbestleştirilmesi, birçoğunu yoksulluğa mahkûm etti. Prusya soylularının ayrıcalıklarının azaldığını ancak genel konumunun güçlendiği görüldü.

1. ^ Clark, Christopher M. (2006). Iron kingdom : the rise and downfall of Prussia, 1600-1947. Internet Archive. Cambridge, Mass. : Belknap Press of Harvard University Press. ISBN 978-0-674-02385-7. 
2. ^ "Karl August Baron von Hardenberg, "On the Reorganization of the Prussian State" (September 12, 1807)". 16 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023.